یکی از بخش های مهم دندان ریشه آن است . وقتی صحبت از عصب‌کشی دندان کودکان یا دندان دائمی به میان می‌آید، جزئیات مربوط به تعداد ریشه‌ها و کانال‌های ریشه دندان، اهمیت زیادی پیدا می‌کند . ریشه بخشی از دندان است که در استخوان فک قرار دارد. انواع خاص دندان‌ها دارای 1، 2، یا 3 ریشه هستند. ریشه‌های دندان می‌توانند از یکدیگر جدا بوده یا به هم جوش خورده باشند.
در هنگام عصب کشی اگر حتی یکی از کانال‌های دندان به درستی تمیز نشود عفونت آن به نواحی دیگر دندان منتشر شده و در نهایت منجر به از دست رفتن دندان می شود . بنابراین به منظور جلوگیری از عفونت و درد لازم است تا قبل از عصب کشی تعداد ریشه و کانال دندان صحیح تشخیص داده شود .
تشخیص تعداد ریشه دندان
برای تشخیص صحیح تعداد ریشه و کانال‌های دندان می‌توان از روش های زیر استفاده کرد :
رادیوگرافی
در دندانپزشکی قبل از این که بخواهید هر نوع روش درمانی را شروع کنید ابتدا از دندان‌های شما رادیوگرافی تهیه می‌شود. با کمک رادیوگرافی دندانپزشک می‌تواند اطلاعات دقیقی از تعداد ریشه و کانال‌های آن به دست آورد. در برخی موارد خاص دندانپزشک برای دیدن جزئیات بیشتر دندان دستور انجام چند رادیوگرافی با زاویه‌های مختلف را می‌دهد . با استفاده از رادیوگرافی CBCT نیز می‌توان به جزئیات کاملی از دندان دست پیدا کرد و هرگونه تردید در مورد جزئیات درونی دندان را برطرف کرد .تصاویر دو بعدی رایج‌ترین نوع رادیوگرافی هستند..
تشخیص لامسه‌ای
با استفاده از حس لامسه نیز می‌توان تعداد ریشه و کانال‌های دندان را تشخیص داد. این روش اغلب در طول عصب‌کشی استفاده می شود . دندانپزشک فضای عصب را در دندان با استفاده از فایل‌های عصب‌کشی تمیز می‌کند. مسیری که این فایل‌ها در طول ریشه دندان به سمت بالا و پایین طی می‌کنند، به دندانپزشک تصویر مناسبی از آناتومی دندان می‌دهد.
معاینه چشمی
از راه‌های دیگر تشخیص تعداد ریشه‌های دندان معاینه چشمی است . دندانپزشک می‌تواند پس از باز کردن تاج دندان، در کف حفره پالپ کانال‌ها را ببیند . دندانپزشکان و اندودنتیست‌ها اغلب برای معاینه چشمی از میکروسکوپ دندانپزشکی استفاده می‌کنند . با استفاده از میکروسکوپ می‌توان داخل دندان‌ها را به خوبی دید و کانال‌ها را تشخیص داد .
اختلافات در تعداد ریشه و کانال دندان:
دربرخی موارد در تعداد ریشه و کانال دندان تنوع به وجود می‌آید . در این شرایط ممکن است دندان شما نسبت به دندان‌های هم نوع خود ریشه و کانال‌های بیشتری داشته باشد. برخی دندان.ها نیز چند ریشه (مولار و پری مولار) دارند که به هم چسبیده اند. در این شرایط ممکن است تعداد کانال های دندان متفاوت باشد .
دندان‌های نیش پایین، پری مولار و مولار بالا بیشترین اختلاف را در تعداد کانال دارند .هرچقدر تعداد ریشه و کانال‌های دندان بیشتر باشد درمان پیچیده‌تر شده و هزینه آن نیز بیشتر است. هرچقدر تعداد ریشه‌های دندان بیشتر باشد یافتن و تمیز کردن آن دشوار تر است. تمیز کردن دندان‌هایی که سه یا چهار کانال دارند اغلب پیچیده است و به دقت بالایی نیاز دارد.
دندان‌های ثنایا
اولین دندان‌هایی که شروع به روییدن می‌کنند دندان‌های ثنایا هستند. به هشت دندانی که در جلو و وسط دهان قرار دارد دندان‌های ثنایا گفته می‌شود . از بین این هشت دندان چهار عدد آن در فک بالا و چهار عدد آن در فک پایین قرار دارد . ما با این دندان‌ها غذا را گاز می زنیم . دندان‌های شیری ثنایا حدود 6 ماهگی و دائمی آن بین 6 تا 8 سالگی در می آید .
دندان.های نیش
چهار دندان نیش بعد از دندان‌های ثنایا در می‌آیند و از تیزترین دندان‌ها هستند که برای تکه تکه کردن غذا می‌توان از آن استفاده کرد. دندان‌های نیش شیری معمولا در بازه سنی 16 تا 20 ماهگی شروع به روییدن می‌کنند . این دندان‌ها ابتدا در فک بالا سپس در فک پایین جوانه می‌زند. در دندان‌های نیش دائمی این ترتیب برعکس است و نیش‌های فک پایین حدود 9 سالگی و فک بالا بین 11 تا 12 سالگی در می‌آید.
آسیاب
نقش دندان‌های آسیاب در جویدن و ساییدن غذا است . این دندان‌ها بین 12 تا 15 ماهگی در می‌آیند و گاهی اوقات به آن دندان‌های آسیاب شیری نیز گفته می‌شود که با دندان‌های آسیاب کوچک دائمی اول و دوم (چهار عدد در فک بالا و چهار عدد در فک پایین) جایگزین می‌شود .
دندان‌های آسیاب دائمی جایگزین نمی‌شود و پشت دندان‌های شیری درمی‌آید. نخستین دندان آسیاب حدود سن 6 سالگی، پیش از افتادن دندان‌های آسیاب شیری و دومی بین سن 11 تا 13 سالگی درمی‌آید.
آسیاب کوچک
دندان‌های آسیاب کوچک نقش مهمی در جویدن و له کردن غذا دارد . این دندان‌ها در دو طرف دهان ، دو تا در بالا و دوتا در پایین وجود دارد .نخستین دندان‌های آسیاب کوچک حدود 10 سالگی و دومی یک سال بعد در دهان ظاهر می شود
آسیاب سوم
نام متداول‌تر دندان‌های آسیاب سوم دندان عقل است. دندان‌های عقل پس از رویش تمام دندان‌ها درمی‌آیند. رویش دندان‌های عقل معمولاً قبل از 18 تا 20 سالگی اتفاق نمی‌افتد و برخی افراد هیچ‌گاه صاحب دندان عقل نمی‌شوند. چنانچه دندان عقل باعث به‌هم‌فشردگی بقیه دندان‌ها شود، باید کشیده شود.
و در آخر برای عصب کشی تشخیص درست تعداد کانال های دندان بسیار امر مهمی است پس حتما از ماهر بودن دندانپزشک خود مطمئن شوید. مادر کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی آبان منتظر تماس شما هستیم. دندانپزشکان حاذق، کادر درمان مجرب، بیماران خشنود و شبانه روزی بودن واقعی از ویژگی‌های کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی آبان است که آن را از دیگر کلینیک‌های دندانپزشکی غرب تهران متمایز کرده است.
